Gan là một trong những cơ quan lớn và quan trọng nhất. Ngoài việc lưu trữ và giải phóng năng lượng từ thực phẩm, gan còn hoạt động như bộ lọc tự nhiên của cơ thể bạn. Chính vì gan rất quan trọng đối với sức khỏe nên các nhà sản xuất thực phẩm bổ sung đã đưa ra thị trường rất nhiều loại thuốc bổ gan.
Hàng trăm sản phẩm trên thị trường tuyên bố rằng có thể giúp giải độc gan, bảo vệ gan và tăng cường chức năng của gan.
Vậy những sản phẩm được quảng cáo là thuốc bổ gan này có thực sự hiệu quả? Và việc giải độc gan có thực sự cần thiết hay không? Thực tế, một số nghiên cứu đã tìm thấy lợi ích từ một số thành phần bổ sung như cây kế sữa (milk thistle) và atiso. WellWay sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về các chất bổ sung này trong bài viết dưới đây.
“Thuốc bổ gan” có tác dụng gì?
Những thương hiệu thực phẩm bổ sung cho gan khẳng định sản phẩm của họ có thể giải độc, hồi sinh và điều trị bệnh gan.
Các sản phẩm này giúp ngăn chặn các tác hại của rượu, chất béo, đường và tất cả các chất độc khác mà gan của bạn buộc phải xử lý trong nhiều năm hoặc sau những cuộc nhậu.
Tác dụng chính của các loại “thuốc bổ gan”:
• Tăng cường chức năng gan và sức khỏe
• Bảo vệ tế bào gan khỏi bị hư hại
• Kích thích sự phát triển của tế bào gan mới
• Giải độc gan
• Cải thiện lưu lượng máu từ gan
Các nhà sản xuất khẳng định rằng các chất bổ sung sẽ tái tạo gan của bạn và khôi phục lại chức năng của gan một cách tối đa. Ngoài ra, họ cũng tuyên bố rằng sản phẩm của họ sẽ cung cấp cho bạn nhiều năng lượng hơn, tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp giảm cân và thậm chí cải thiện tâm trạng.
Gan hoạt động như thế nào?
Gan thực hiện rất nhiều chức năng quan trọng, xử lý tất cả mọi thứ chúng ta nạp vào cơ thể. Sau khi dạ dày và ruột hoàn thành việc tiêu hóa thức ăn, chúng đi qua máu đến gan để lọc.
Gan phá vỡ chất béo để giải phóng năng lượng. Chúng tạo ra một chất màu vàng xanh gọi là mật để giúp cơ thể bạn phân hủy và hấp thụ chất béo.
Cơ quan này cũng tham gia vào quá trình chuyển hóa đường. Gan kéo glucose từ máu của bạn và lưu trữ chúng dưới dạng glycogen. Bất cứ khi nào mức đường trong máu của bạn giảm xuống, gan sẽ giải phóng glycogen để giữ mức độ ổn định.
Khi rượu, thuốc men và các chất độc khác xâm nhập vào gan của bạn, gan sẽ loại bỏ chúng ra khỏi máu. Sau đó, gan làm sạch các chất này hoặc bài tiết qua nước tiểu hoặc phân.
Thành phần của các loại “thuốc bổ gan” phổ biến
Nhiều loại thuốc bổ gan trên thị trường có chứa sự kết hợp của 3 thành phần thảo dược:
• Cây kế sữa
• Lá atisô
• Rễ bồ công anh
Cây kế sữa
Cây kế sữa đã được sử dụng để điều trị rối loạn gan từ hơn 2.000 năm trước. Đây là thành phần thảo dược được sử dụng thường xuyên nhất.
Các hoạt chất trong cây kế sữa là silymarin được tạo thành từ một số hóa chất thực vật tự nhiên.
Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy silymarin giúp tái tạo mô gan, giảm viêm và bảo vệ tế bào gan khỏi bị hư hại bằng cách hoạt động như một chất chống oxy hóa.
Một nghiên cứu đã xem xét những đứa trẻ đang được điều trị bằng hóa trị liệu cho bệnh bạch cầu. Sau 28 ngày, những đứa trẻ được bổ sung cây kế sữa có dấu hiệu tổn thương gan ít hơn một chút.
Nhiều nghiên cứu về silymarin có liên quan đến những người bị xơ gan, viêm gan B hoặc viêm gan C.
Một phân tích năm 2017 của các nghiên cứu cho thấy silymarin làm giảm nhẹ một số enzyme gan, dấu hiệu tổn thương gan, ở những người bị bệnh gan. Vẫn còn cần nhiều nghiên cứu để biết cây kế sữa có thể hoạt động tốt như thế nào.
Vì cây kế sữa có thể làm giảm lượng đường trong máu nên những người mắc bệnh tiểu đường nên kiểm tra với bác sĩ trước khi dùng.
Lá atiso có đặc tính chống oxy hóa. Các nghiên cứu cho thấy rằng chúng có thể bảo vệ gan.
Trong các nghiên cứu được thực hiện vào năm 2016 và 2018 với những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, kết quả cho thấy lá atiso làm giảm các dấu hiệu tổn thương gan so với giả dược.
Rễ cây bồ công anh
Mặc dù bồ công anh đã được sử dụng để điều trị bệnh gan nhưng bằng chứng về lợi ích của chúng còn khá khan hiếm. Cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem chúng có an toàn và hiệu quả cho mục đích này hay không.
Các thành phần khác
Ngoài cây kế sữa, atiso và bồ công anh, các loại “thuốc bổ gan” tự nhiên có thể bao gồm các thành phần sau:
• Chiết xuất cây rễ vàng
• Quả mọng táo gai
• Chanca piedra
Các bí quyết để giữ cho gan khỏe mạnh
Mặc dù các loại thực phẩm bổ sung đã được chứng minh là giúp giải độc và bảo vệ gan của chúng ta. Tuy nhiên, duy trì một lối sống lành mạnh là cách tốt nhất để cải thiện sức khỏe gan.
Dưới đây là một vài bí quyết để giữ cho chức năng của gan luôn ở trạng thái tối ưu:
Hạn chế chất béo trong chế độ ăn uống hàng ngày
Ăn một chế độ ăn nhiều thực phẩm chiên, đồ ngọt và thức ăn nhanh dẫn đến tăng cân. Béo phì hoặc thừa cân làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Chính vì vậy, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp gan khỏe mạnh hơn.
Tránh xa độc tố
Các hóa chất trong một số loại thuốc trừ sâu, sản phẩm tẩy rửa có thể làm tổn thương gan khi gan phải xử lý những chất này. Nếu bạn phải sử dụng những sản phẩm này, hãy chắc chắn rằng căn phòng được thông thoáng.
Thận trọng khi uống rượu
Khi chúng ta nạp vào cơ thể một lượng lớn bia, rượu sẽ làm hỏng tế bào gan và có thể dẫn đến xơ gan. Vì vậy, bạn nên uống rượu điều độ, không quá một đến hai ly mỗi ngày.
Tránh sử dụng thuốc mãn tính
Mỗi loại thuốc chúng ta dùng phải được phá vỡ và loại bỏ bởi gan. Lạm dụng các loại thuốc như steroid có thể làm hỏng vĩnh viễn cơ quan này. Sử dụng các loại thuốc có hại hoặc bất hợp pháp như heroin cũng có thể gây hại cho gan.
Không trộn hỗn hợp rượu và thuốc
Sử dụng rượu và một số loại thuốc cùng nhau có thể làm tổn thương gan. Đọc hướng dẫn cẩn thận trước khi bạn dùng bất kỳ loại thuốc theo toa nào. Tránh uống rượu nếu nhãn sản phẩm khuyến cáo rằng sự kết hợp không an toàn.
Khi không may mắc bệnh gan, hàng vạn câu hỏi như đâu là thuốc bổ gan tốt nào tốt? Uống thuốc nào chữa khỏi bệnh gan?... sẽ quẩn quanh trong tâm trí chúng ta. Một điều vô cùng quan trọng mà bạn cần xác định rõ ràng ngay từ đầu đó là: thuốc bổ gan không phải là thuốc đặc trị nên không có tác dụng chữa khỏi bệnh gan. Thế nhưng, uống loại thuốc này đúng cách và đúng thời điểm sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho quá trình điều trị bệnh gan như tăng cường chức năng thanh lọc giải độc cho gan, hạn chế sự ảnh hưởng của độc tố đến gan.
Ngoài ra, để bảo vệ gan, bạn đừng quên duy trì một lối sống lành mạnh và có chế độ dinh dưỡng hợp lý nhé!